Centrum Sportu fot. K.Lelewicz

Aniołki to dzielnica bogata w tereny i obiekty sportowe i rekreacyjne. To ścieżki rowerowe i biegowe, zarówno te eleganckie wzdłuż Alei Zwycięstwa, jak i te zacienione drzewami porastającymi zbocza wzgórz morenowych górujących nad dzielnicą. To miejski stadion i przylegające do niego korty tenisowe. To siłownie pod chmurką. To wreszcie rozległe tereny parkowe czterech parków na terenie dzielnicy.

PIERWSZE NOWOCZESNE CENTRUM SPORTU W GDAŃSKU

Choć terenów i obiektów sportowych i rekreacyjnych w dzielnicy jest wiele to jeden zasługuje na uwagę szczególną. To Centrum Sportu Akademickiego Politechniki Gdańskiej.
Obiekt wyróżnia się zarówno lokalizacją, jak i bryłą – składa się z kilku modernistycznych, zdecydowanie horyzontalnych brył, o nowoczesnym charakterze, jest nieco odsunięty od Alei Zwycięstwa, głównej arterii miasta.
W chwili budowy był największym i najnowocześniejszym obiektem sportowym w Trójmieście. Już w 1963 roku był miejscem organizacji prestiżowej imprezy sportowej – Mistrzostw Świata w szermierce, których Gdańsk był wówczas gospodarzem. Obok meczy rozgrywanych w ramach Mistrzostw Europy w piłce nożnej Euro 2012 była to jedna z najbardziej prestiżowych imprez, jakie kiedykolwiek zostały zorganizowane w Gdańsku.

 

SPORTOWY DUCH PRZYSZŁYCH INŻYNIERÓW

Politechnika Gdańska – uczelnia, założona w 1904 roku, miała długie tradycje sportowe. Studenci zrzeszeni w związkach sportowych uprawiali różnorodne dyscypliny sportu: od żeglarstwa przez pływanie, piłkę nożną, lekkoatletykę, szermierkę po tenis. Kluby sportowe dysponowały własnymi siedzibami, lepszej lub gorszej kategorii, jednak wszystkim brakowało nowoczesnego, dużego kompleksu. Wraz z rozrastaniem się uczelni i rosnącą liczbą studentów brak ten okazywał się coraz bardziej dotkliwy. Jak donosiła prasa w latach 50. na zaplecze sportowe na odpowiednim poziomie czekało ponad 12 tysięcy gdańskich studentów. Studentów wywodzących się tylko z Politechniki Gdańskiej, ale także kilku innych uczelni, którzy zmuszeni byli korzystać z boisk i sal sportowych rozrzuconych po całym mieście.

 

BUDOWA CENTRUM Z PRAWDZIWEGO ZDARZENIA

W końcu zapadła decyzja o budowie nowoczesnego centrum. Projekt powierzono zresztą dwójce absolwentów Politechniki Gdańskiej Danucie Olędzkiej i Janowi Sienkowskiemu. Było to pierwsze duże zlecenie Danuty Olędzkiej, najbardziej znanej gdańskiej architektki doby modernizmu. To z jej kreślarskiej deski pochodzą pierwsze falowce na Przymorze, obecnie symbol polskiej architektury budowlanej, czy nagradzany budynek Domu Technika na Starym Mieście w Gdańsku, ikony modernizmu architektonicznego w Gdańsku.

Podobne ośrodki, wzorowane na gdańskim, miały powstać w innych miastach akademickich, jednak to centrum w Gdańsku miał być jednym z pierwszych w Polsce Młodzi architekci przygotowali projekt, którego realizację rozłożono na etapy.
W pierwszym etapie miała zostać zbudowana część z salą sportową z widownią, oraz szatniami i pomieszczeniami biurowymi. Wokół tej części zaplanowano boiska do piłki nożnej, koszykówki, siatkówki i lekkiej atletyki. Budynek miał zostać ulokowany przy samej Alei Zwycięstwa, w otoczeniu zieleni, blisko obiektów dydaktycznych dwóch największych uczelni Politechniki Gdańskiej i Akademii Medycznej. Wybrana lokalizacja to dogodny komunikacyjnie punkt, do którego studenci różnych szkół mogli łatwo dotrzeć.
Zaplanowane z dużym rozmachem działania budowlane zakończyły się w oddaniem obiektu do użytku w czerwcu 1961 roku.

 

WIELKIE CHWILE

Już chwilę po przekazaniu budynku w ręce młodych sportowców ma się on stać miejscem największej imprezy sportowej powojennego Gdańska. W 1962 roku podczas Kongresu Międzynarodowej Federacji Szermierczej w Madrycie Gdańsk wybrano jako gospodarza najbliższych Mistrzostw Świata w Szermierce. Do tej pory w Polsce tylko raz odbyły się te prestiżowe zawody – w 1934 roku mistrzostwa zorganizowane zostały w Warszawie. Gdańsk został więc drugim i do tej pory ostatnim polskim miastem-gospodarzem mistrzostw, organizowanych od ponad 100 lat.

Mistrzostwa miały zacząć się 15 i trwać do 28 lipca 1963 roku. Oficjalnych gości imprezy zakwaterowano w hotelach Gdańska i Sopotu, natomiast zawodnikom oddano do dyspozycji pokoje w Międzynarodowym Domu Studenta Akademii Medycznej (obecny GUMed) przy ulicy Dębowej oraz w Studium Wychowania Fizycznego w Oliwie (obecny AWFiS).

Pojedynki szermierzy miały odbywać się nowym Centrum Sportowym przy Alei Zwycięstwa, oraz w salach sportowych Studium w Oliwie. Specjalnie na tę okazję wyremontowano ulicę Braci Śniadeckich, którą wożono zawodników z ulicy Dębowej do Centrum Sportu przy alei Zwycięstwa.

Sam budynek Centrum pośpiesznie wykończono, otynkowano, uporządkowano otoczenie i urządzono zieleńce, tu ulokowano również biuro prasowe. W szybkich pracach pomagało wojsko. Aby impreza otrzymała odpowiednią oprawę wyprodukowano plakaty, foldery informacyjne w języku francuskim, program, Poczta Polska wyemitowała specjalną serię znaczków, przygotowano również dwie wystawy plenerowe.

Do udziału w mistrzostwach zgłosili się przedstawiciele 28 państw, których flagi wciągnięto na maszty przed budynkiem Centrum Sportu. Uroczysta inauguracja imprezy, którą połączono ze świętowaniem Dni Gdańska rozpoczęła się od pochodu zawodników z placu Zebrań Ludowych przy Bramie Oliwskiej na Długi Targu gdzie przygotowano główną część uroczystości, którą uświetniono pokazem sztucznych ogni i występami artystycznymi. Po niebie krążył samolot z napisem „Gdańsk wita szermierzy”. W czasie mistrzostw rozegrano pojedynki indywidualne i drużynowe w szabli, florecie i szpadzie jeśli chodzi o mężczyzn, panie natomiast rywalizowały tylko we florecie. Polska reprezentacja wypadła bardzo dobrze, zdobyła medale w rywalizacji mężczyzn we florecie: srebro dla Ryszarda Parulskiego i brąz dla Egona Franke oraz srebro drużynowo, srebro w szabli wywalczył Jerzy Pawłowski natomiast drużynowo wywalczyliśmy złoto w szpadzie i szabli. Jeden złoty medal więcej wywalczyła jedynie reprezentacja Związki Radzieckiego i to jej zawodnicy odebrali Puchar Narodów ufundowany przez księcia Monako drużynie, która zdobędzie najwięcej złotych krążków. Trzecie miejsce w klasyfikacji medalowej zajęły Węgry, Węgierki zdominowały jedyną żeńską konkurencję na mistrzostwach floret, zdobywając wszystkie medale indywidualne i srebro w drużynie. Medale zdobyli również Francuzi – 4, złoto w szpadzie wywalczył Austriak a dwa brązy zawieźli do domu Włosi. Uroczyste zamknięcie mistrzostw połączone z festynem i pokazem sztucznych ogni odbyło się na molo w Sopocie. W historii Centrum i Aniołków 32. Mistrzostwa Świata w Szermierce pozostają zdecydowanie najważniejszym wydarzeniem.

 

CENTRUM WSPÓŁCZEŚNIE

W późniejszych latach obiekt powiększono. Drugi etap rozbudowy ukończono w marcu 1972 roku – powstał wtedy duży basen z widownią na 450 miejsc, mały basen do nauki pływania, basen wioślarski i kajakowy oraz zaplecze i szatnie. Projekt wykonał doświadczony architekt Lech Zaleski.

W ostatnich latach kompleks został zmodernizowany. W 2011 oddano nową halę tenisową, rok później ukończono remont basenów, a w 2013 wyremontowano główną halę, siłownię, boiska do piłki nożnej, siatkówki oraz korty tenisowe. DZięki temu nadal służy z powodzeniem rzeszom studentów oraz mieszkańcom Gdańska.

Autor: Klaudiusz Grabowski, historyk Muzeum Miasta Gdańska

 

TU ZNAJDZIESZ WSZYSTKIE HISTORIE NAPISANE NA ANIOŁKACH

Centrum Sportu fot. Kazimierz Lelewicz

Formularz kontaktowy

    Imię i nazwisko

    Twój e-mail

    Twój numer telefonu

    Treść wiadomości